Główne wiadomości geograficzne o gminie Kłodawa
Miasto i gmina Kłodawa położone są w centralnej części Polski. Zgodnie z przeprowadzoną od 1 stycznia 1999 roku reforma podziału administracyjnego kraju, gmina Kłodawa znalazła się w granicach powiatu kolskiego, wchodzącego w skład województwa wielkopolskiego. Sieć osadnicza gminy obejmuje miasto Kłodawą i 36 miejscowości wiejskich. Obszar wiejski podzielony jest na 27 sołectw. Gmina położona jest na wschodniej części powiatu kolskiego a zarazem leży na wschodnich krańcach województwa wielkopolskiego. Siedzibą władz gminy jest miasto Kłodawa, położone przy drogach: kołowej (A-2) i kolejowej o międzynarodowym znaczeniu, na kierunku Wschód-Zachód, w połowie drogi między Poznaniem i Warszawą. Drogi te prowadzą z Moskwy do Berlina i dalej w kierunku Paryża. Przez miasto przechodzą szosy biegnące z Sompolna na Łęczycę, z Włocławka na Uniejów i z Koła na Kutno. Linia kolejowa Poznań-Warszawa jest oddalona od centrum miasta o 3 km w kierunku południowym, a stacja kolejowa Kłodawa o 4 km . Położenie miasta określić można następującymi współrzędnymi geograficznymi:
18° 53' - 18° 56' długości geograficznej wschodniej oraz
52° 00' - 52° 01' szerokości geograficznej północnej.
Miasto leży nad rzeką Rgielewką dopływem prawobrzeżnym rzeki Warty. Gmina graniczy z gminami: Babiak, Chodów, Grzegorzew, Olszówka i Przedecz z powiatu kolskiego oraz z gminą Grabów należącą do powiatu łęczyckiego. Obszar gminy wynosi 129 kilometrów kwadratowych i jest zamieszkały przez 14.353 osoby (stan z dnia 31 grudnia 1999 roku). Liczba mężczyzn wynosiła 6.978 a kobiet 7.275. Na 1 km2 przypada 111 osób.
Pod względem powierzchni gmina Kłodawa w powiecie kolskim zajmuje 3 miejsce a pod względem liczby ludności drugie (po gminie miejskiej Koło).
Według podziału Wielkopolski na regiony B. Krygowskiego, teren gminy należy do Wysoczyzny Kłodawskiej. Wysoczyznę w tym rejonie stanowią następujące subregiony: Równina Kęcerzyńska, Przedeczańska, Kłodawska i Basen Rgielewki. Równina Kłodawska położona jest w południowej części gminy. Basen Rgielewki wschodni odcinek biegu rzeki Rgielewki, który od wschodu wcina się pomiędzy Równinę Kłodawską i Przedeczańską.
Równinę Kłodawska stanowi wysoczyzną morenowa poprzecinana dolinkami Rgielewki i jej dopływami. Omawiany obszar pod względem stosunków wysokościowych przedstawia się dość skromnie. Większość terenu to obszary płaskie lub prawie płaskie. Jedynie część środkowa wykazuje silniejsze urzeźbienie, a to ze względu na biegnącą w tym miejscu dolinę Rgielewki z dość stromymi zboczami i wysokimi krawędziami. Zbocza i krawędzie pocięte są miejscami przez dolinki co silnie urozmaica rzeźbę tego wycinka terenu. Dolina Rgielewki ciągnie się łukowato z wycięciem w kierunku południowym. Szerokość doliny rzecznej waha się w granicach 80-200 m. Krawędzie i zbocza doliny pocięte są siecią mniejszych dolinek i dolin.
Omawiany obszar znajduje się w zlewni rzeki Rgiełewki. Zlewnia ta wchodzi w skład obszaru Warty i Odry środkowej. Rgielewka przepływa łukiem z południowego wschodu przez Kłodawę na południowy zachód. Obszar źródłowy Rgiełewki znajduje się w rejonie wsi: Mazew, Lubno i Zieleniew. Długość Rgielewki wynosi 43 km. Wpływa ona do Warty w rejonie wsi Zawadka (około 4 km powyżej Koła). Dolina Rgielewki jest bardzo urozmaicona, miejscami szeroka, miejscami występują zwężenia do 3-4 m. W związku z tym każdy znaczący opad atmosferyczny powoduje wystąpienie wódz koryta tworząc znaczne rozlewiska. I maja 1996 roku po ulewnych deszczach rzeka szeroko wylała. W Kłodawie i okolicy była mała powódź.
Część północno-zachodnia gminy pod względem stosunków wodnych należy do Pojezierza Kujawskiego i znajduje się w zlewni rzeki Noteci. Występują tu liczne małe akweny i oczka polodowcowe.
Do nielicznych jezior w gminie zaliczamy jezioro Korzecznik o powierzchni 10,7 ha i Kęcerskie o powierzchni 6,1 ha. Jezioro Kęcerskie jest częściowo zarośnięte roślinnością wodną.
Lesistość gminy jest niewielka. Lasy zajmują powierzchnię 97 ha co stanowi 3,5% powierzchni gminy. Większe kompleksy leśne znajdują się wzdłuż zachodniej i północnej granicy gminy w sołectwach : Luboniek, Dzióbin, Kobylata i Zbójno. W drzewostanie dominuje sosna, dąb i świerk.
Gmina Kłodawa jest obszarem typowo rolniczym ze znaczną przewagą gruntów ornych. Wśród gruntów ornych dominującą pozycje zajmują gleby dobre III i IV klasy bonitacyjnej. W dolinie Rgielewki znajdują się także łąki i pastwiska. Użytki rolne zajmują obszar 11,6 tys. ha co stanowi 88% ogólnej powierzchni gminy.
Na terenie gminy znajdują się podziemne zasoby soli kamiennej oraz soli potasowej magnezowej. Kłodawski wsad solny, największy na Niżu Polskim, ma długość 26 km, a maksymalna szerokość wynosi 2 km. Wysad kłodawski jest częścią struktury solnej znajdującej się w pasie Izbica Kujawska-Łęczyca. Pas ten znajduje się na długości 65 km. W oparciu o rozpoznane złoże zbudowano w Kłodawie Kopalnię Soli, która przez ostatnie 50 lat (1949-1999) prowadzi działalność wydobywczą z pożytkiem dla kraju i naszego regionu. Zakład ten w tym okresie stał się głównym czynnikiem miastotwórczym Kłodawy i najbliższych okolic. W naszym opisie środowiska geograficznego warto kilka słów poświęcić sprawie warunków klimatycznych. Według regionalizacji klimatycznej Gumińskiego miasto Kłodawa i okolice znajdują się w VII dzielnicy klimatycznej zwanej „Dzielnicą środkową”. Cała ta dzielnica charakteryzuje się klimatycznie następująco:
Rok 1958
Średnie temperatury powietrza :
Rok 1958
Rok 1958
Rok 1958
Miasto i gmina Kłodawa położone są w centralnej części Polski. Zgodnie z przeprowadzoną od 1 stycznia 1999 roku reforma podziału administracyjnego kraju, gmina Kłodawa znalazła się w granicach powiatu kolskiego, wchodzącego w skład województwa wielkopolskiego. Sieć osadnicza gminy obejmuje miasto Kłodawą i 36 miejscowości wiejskich. Obszar wiejski podzielony jest na 27 sołectw. Gmina położona jest na wschodniej części powiatu kolskiego a zarazem leży na wschodnich krańcach województwa wielkopolskiego. Siedzibą władz gminy jest miasto Kłodawa, położone przy drogach: kołowej (A-2) i kolejowej o międzynarodowym znaczeniu, na kierunku Wschód-Zachód, w połowie drogi między Poznaniem i Warszawą. Drogi te prowadzą z Moskwy do Berlina i dalej w kierunku Paryża. Przez miasto przechodzą szosy biegnące z Sompolna na Łęczycę, z Włocławka na Uniejów i z Koła na Kutno. Linia kolejowa Poznań-Warszawa jest oddalona od centrum miasta o 3 km w kierunku południowym, a stacja kolejowa Kłodawa o 4 km . Położenie miasta określić można następującymi współrzędnymi geograficznymi:
18° 53' - 18° 56' długości geograficznej wschodniej oraz
52° 00' - 52° 01' szerokości geograficznej północnej.
Miasto leży nad rzeką Rgielewką dopływem prawobrzeżnym rzeki Warty. Gmina graniczy z gminami: Babiak, Chodów, Grzegorzew, Olszówka i Przedecz z powiatu kolskiego oraz z gminą Grabów należącą do powiatu łęczyckiego. Obszar gminy wynosi 129 kilometrów kwadratowych i jest zamieszkały przez 14.353 osoby (stan z dnia 31 grudnia 1999 roku). Liczba mężczyzn wynosiła 6.978 a kobiet 7.275. Na 1 km2 przypada 111 osób.
Pod względem powierzchni gmina Kłodawa w powiecie kolskim zajmuje 3 miejsce a pod względem liczby ludności drugie (po gminie miejskiej Koło).
Według podziału Wielkopolski na regiony B. Krygowskiego, teren gminy należy do Wysoczyzny Kłodawskiej. Wysoczyznę w tym rejonie stanowią następujące subregiony: Równina Kęcerzyńska, Przedeczańska, Kłodawska i Basen Rgielewki. Równina Kłodawska położona jest w południowej części gminy. Basen Rgielewki wschodni odcinek biegu rzeki Rgielewki, który od wschodu wcina się pomiędzy Równinę Kłodawską i Przedeczańską.
Równinę Kłodawska stanowi wysoczyzną morenowa poprzecinana dolinkami Rgielewki i jej dopływami. Omawiany obszar pod względem stosunków wysokościowych przedstawia się dość skromnie. Większość terenu to obszary płaskie lub prawie płaskie. Jedynie część środkowa wykazuje silniejsze urzeźbienie, a to ze względu na biegnącą w tym miejscu dolinę Rgielewki z dość stromymi zboczami i wysokimi krawędziami. Zbocza i krawędzie pocięte są miejscami przez dolinki co silnie urozmaica rzeźbę tego wycinka terenu. Dolina Rgielewki ciągnie się łukowato z wycięciem w kierunku południowym. Szerokość doliny rzecznej waha się w granicach 80-200 m. Krawędzie i zbocza doliny pocięte są siecią mniejszych dolinek i dolin.
Omawiany obszar znajduje się w zlewni rzeki Rgiełewki. Zlewnia ta wchodzi w skład obszaru Warty i Odry środkowej. Rgielewka przepływa łukiem z południowego wschodu przez Kłodawę na południowy zachód. Obszar źródłowy Rgiełewki znajduje się w rejonie wsi: Mazew, Lubno i Zieleniew. Długość Rgielewki wynosi 43 km. Wpływa ona do Warty w rejonie wsi Zawadka (około 4 km powyżej Koła). Dolina Rgielewki jest bardzo urozmaicona, miejscami szeroka, miejscami występują zwężenia do 3-4 m. W związku z tym każdy znaczący opad atmosferyczny powoduje wystąpienie wódz koryta tworząc znaczne rozlewiska. I maja 1996 roku po ulewnych deszczach rzeka szeroko wylała. W Kłodawie i okolicy była mała powódź.
Część północno-zachodnia gminy pod względem stosunków wodnych należy do Pojezierza Kujawskiego i znajduje się w zlewni rzeki Noteci. Występują tu liczne małe akweny i oczka polodowcowe.
Do nielicznych jezior w gminie zaliczamy jezioro Korzecznik o powierzchni 10,7 ha i Kęcerskie o powierzchni 6,1 ha. Jezioro Kęcerskie jest częściowo zarośnięte roślinnością wodną.
Lesistość gminy jest niewielka. Lasy zajmują powierzchnię 97 ha co stanowi 3,5% powierzchni gminy. Większe kompleksy leśne znajdują się wzdłuż zachodniej i północnej granicy gminy w sołectwach : Luboniek, Dzióbin, Kobylata i Zbójno. W drzewostanie dominuje sosna, dąb i świerk.
Gmina Kłodawa jest obszarem typowo rolniczym ze znaczną przewagą gruntów ornych. Wśród gruntów ornych dominującą pozycje zajmują gleby dobre III i IV klasy bonitacyjnej. W dolinie Rgielewki znajdują się także łąki i pastwiska. Użytki rolne zajmują obszar 11,6 tys. ha co stanowi 88% ogólnej powierzchni gminy.
Na terenie gminy znajdują się podziemne zasoby soli kamiennej oraz soli potasowej magnezowej. Kłodawski wsad solny, największy na Niżu Polskim, ma długość 26 km, a maksymalna szerokość wynosi 2 km. Wysad kłodawski jest częścią struktury solnej znajdującej się w pasie Izbica Kujawska-Łęczyca. Pas ten znajduje się na długości 65 km. W oparciu o rozpoznane złoże zbudowano w Kłodawie Kopalnię Soli, która przez ostatnie 50 lat (1949-1999) prowadzi działalność wydobywczą z pożytkiem dla kraju i naszego regionu. Zakład ten w tym okresie stał się głównym czynnikiem miastotwórczym Kłodawy i najbliższych okolic. W naszym opisie środowiska geograficznego warto kilka słów poświęcić sprawie warunków klimatycznych. Według regionalizacji klimatycznej Gumińskiego miasto Kłodawa i okolice znajdują się w VII dzielnicy klimatycznej zwanej „Dzielnicą środkową”. Cała ta dzielnica charakteryzuje się klimatycznie następująco:
- opad atmosferyczny roczny poniżej 550 mm,
- liczba dni mroźnych od 30 do 50,
- liczba dni z przymrozkami od 100 do 110,
- czas trwania pokrywy śnieżnej od 38 do 60 dni,
- okres wegetacyjny roślin wynosi 170 do 180 dni.
Rok 1958
- po raz pierwszy 23. X.
- po raz ostatni 24.IV.
- ilość dni bez przymrozków -178
Średnie temperatury powietrza :
Rok 1958
- styczeń -2,1 °C
- lipiec- 18,8 °C
- średnia roczna - 8,0 °C
Rok 1958
- styczeń -23
- luty - 20
Rok 1958
- lipiec -14
- sierpień - 5.
Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie